Lustracja

Lustracja spółdzielni jest określoną ustawowo kontrolą, której celem jest zbadanie legalności, gospodarności i rzetelności jej działania, jak też wskazywanie członkom na nieprawidłowości w działalności organów spółdzielni oraz udzielanie organizacyjnej i instruktażowej pomocy w usuwaniu stwierdzonych nieprawidłowości.

Kwestie dotyczące lustracji spółdzielczej zostały unormowane w ustawie z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (tj. Dz.U. 2021 poz. 648).

Zgodnie z ustawą Prawo spółdzielcze (art. 91-93a) każda spółdzielnia obowiązana jest przynajmniej raz na trzy lata poddać się lustracyjnemu badaniu legalności, gospodarności i rzetelności całości jej działania. Lustracja obejmuje okres od poprzedniej lustracji.

W spółdzielniach mieszkaniowych w okresie budowania przez nie budynków mieszkalnych i rozliczania kosztów budowy tych budynków, a także w spółdzielniach w stanie likwidacji, lustrację przeprowadza się corocznie. Jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nie podda się badaniu lustracyjnemu przewidzianemu w art. 91 § 1 i § 1 Prawa spółdzielczego, związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona lub Krajowa Rada Spółdzielcza przeprowadza z własnej inicjatywy badanie lustracyjne działalności spółdzielni na jej koszt.

Spółdzielnia może wystąpić także w każdym czasie o przeprowadzenie lustracji całości lub części jej działalności albo tylko określonych zagadnień. Lustracja może być przeprowadzona na żądanie walnego zgromadzenia, rady nadzorczej lub 1/5 członków spółdzielni.

Lustrację przeprowadzają właściwe związki rewizyjne w spółdzielniach w nich zrzeszonych. Spółdzielnie niezrzeszone zlecają odpłatne przeprowadzenie lustracji wybranemu związkowi rewizyjnemu lub Krajowej Radzie Spółdzielczej. Zasady odpłatności za przeprowadzenie lustracji ustala zarządzający lustrację według norm wewnętrznych obowiązujących w danej organizacji.